ALIPTA

I.

ALIPTA

cognomen Andreae Cretensis Archiepiscopi a Graecis ci tributum, quod composuisset magnum illum canonem, quô peccatores ad paenitentiam cohortatus est, et ad superandos spitituales conflictus excitavit. Quam ob causam Feriâ 5. post Dominicam V. Quadrages. ut Rituale Graecorum habet, legebatur, et Triodium dicebatur ist canon. Vide infra in Canon. Dominica Orthodoxiae, ut et ubi de Triodio. Quasi, ad conflictum exercitator, voce ex Veterum palaestra mutuatâ. Quâ eâdem eleganter etiam Gregorius Nazianzenus usus est, quando epithetô hôc sanctos Confessores ornavit, qui pro fide in Christum variis tormentis excruciati vitam nihilominus retinebant et exemplô monitisque suis coeteros ad matryrium fortiter subeundum hortabantur: Hanc Athletarum nostrorum plerique superârunt, alii ad mortem usque dimicantes ideo videl. relicti, ut victoriae suae essent superstites, nec in ipso certamine animam efflarent, sed aliis virtutis Aliptae, vivi Martyres, spirantes columnae, tacitaque praeconia relinquerentur, Orat. in laudem S. Basilii: apud Macros Fratres Hierolex.

II.

ALIPTA

inter servos olim balneares; ita enim voce Graecâ Latio donatâ dicebantur, qui dominum lavantem ungebant, alias Unctores dicti. Senec. Ep. 56. Cum in Aliptam inertem et hâc plebeiâ unctione contentum incidi, audio crepitum illisae manus humeris, quae, prout plana pervenit, aut concava, ita sonum mutat. Infra, Aliptam cogita, tenuem et stridulam vocem, quo sit notabilior, subinde exprimentem, nec unquam tacenten, nisi dum vellit alas, et alium pro se clamare cogit. Opelici unctoris meminit Martialis l. 12. Epigr. 71. Panthae, Secundionis, Erotis, antiqua monumenta: sustulitque huiusmodi minister Commodum Imperat. teste Victore: Ibi per Ministrum ungendi (nam forte is quoque in consilio erat) faucibus, quasi arte exercitii, brachiorum nodis validius pressis exspiravit. Allusit huc Horatius l. 2. Sat. 7.

---- ---- ---- iusserit ad se

Moecenas serum sub lumina prima venire

Convivam, nemon' oleum feret ocius? ecquis

Audit? cum magno blateras clamore, fugisque.

Aliquando vero pro unctorum Magistro, Alipta, ut apud Mut. de tuendâ valetudine, et Cael. Aurelianum saepius videre est: Etiam nonnumquam pro Gymnasta sumitur, quem Iulius Pollux Progymnasten, Plato verô Paedotribam vocat: quamvis alii a Gymnaste Paedotribam distinguant, vide Mercurialem supra laudatum de Arte Gymnast. l. 1. c. 12. Erant autem Aliptae instrumenta, strigilis, lintea, guttus. Senec. Ep. 95 Vetemus lintea et strigiles Iovi ferve, et speculum tenere Iunoni. Non quaerit ministros Deus. Quid ni? ipse humano generi ministrat. Iuvenal. Sat. 3. v. 261.

---- Domus interea secura patellas

Iam lavat, et buceâ foculum excitat, et sonat unctis

Strigilibus, plenô componit lintea guttô.

Haec inter pueros varie properantur ----

Ampulla adhaec et lenticula, cuiusdmodi Romae nactus est fictilem lenticulari (ut Appul. Florid. ait) formâ, tereti ambitu, pressulâ rotunditate, Pignorius: eius exemplum, ut et antique strigilis, subiciens, Comment. de Servis. Vide ministerium Aliptae egregie

ridentem Epictetum, apud Arrianum l. 3. c. 26. et plura huc facientia infra, ubi de Ungendi ritu.